واتس اپ، چالش جدید مارک زاکربرگ

مارک زاکربرگ، رئیس فیس بوک، با تاسف گفت: در جهان امروز، اطلاعات وحشتناک و جعلی، حساسیت و قطبیت فراوانی وجود دارد. بزرگ ترین شبکه اجتماعی دنیا، مجبور است برای پیشرفت همه چیز، اطلاعات موجود در بخش اخبار صفحه کاربرانش را تا یک پنجم کاهش دهد تا با اولویت بندی اطلاعات دریافتی از منابع مختلفی که کاربران آن ها را قابل اعتماد می دانند، امنیت برنامه خود را افزایش دهد. بسیاری از تولید کنندگان اطلاعات معترضانه ازاینکه محتوایشان کمتر در بخش اخبار صفحه کاربران نمایش داده می شود که منجر به کاهش کلیک ها و درآمدهای تبلیغاتی شان می شود، ابراز نگرانی کردند. اما مساله بزرگ تر در مواجه با اقدامات اخیر فیس بوک این است که کاربران دیگر تمایل به دریافت اطلاعات ندارند – دست کم نسبت به انبوه اطلاعات واتس اپ، اپلیکیشن پیام رسانی که فیس بوک در سال 2014 به قیمت 19 میلیارد دلار خریداری کرد. واتس اپ از جنبه های فراوانی با فیس بوک تفاوت دارد. در حالیکه همه دوستان یک نفر می توانند پست های فیس بوک را ببینند اما پیام های واتس اپ رمزگذاری شده اند و بنابراین همه به آن ها دسترسی ندارند. در حالیکه بخش خبری صفحات کاربران فیس بوک توسط الگوریتم هایی ساخته شده اند که تلاش می کنند کاربران را بیشتر با فیس بوک سرگرم کنند، اما پیام های واتس اپ تنها به وسیله کاربرانش تولید می شوند. و در حالیکه فیس بوک به اینترنت پر سرعت نیازمند است اما واتس اپ اینچنین نیست.

در نتیجه، واتس اپ به شبکه ای اجتماعی تبدیل شده است تا از جنبه های فراوانی به ویژه در کشورهای فقیر از فیس بوک سبقت بگیرد. واتس اپ به جز امریکا، چین، ژاپن و کره جنوبی، جزء اپلیکیشن های اجتماعی پرکاربرد در همه کشورهای بزرگ است. بسیاری از 55 میلیارد پیامی که هر روز ارسال می شوند بی ضرر هستند، اما واتس اپ همه نوع اخبار منفی را جذب می کند. این سرویس در افریقای جنوبی معمولاً برای پخش کردن ادعاهای دروغین فساد شهری و هشدارهای دروغین درباره وقوع طوفان ها، آتش سوزی ها و وقایع طبیعی دیگر به کار می رود. در برزیل شایعات درباره مردم به سرعت پخش می شوند: به تازگی در برزیل براساس چت های واتس اپ تجمعی برای دستگیری زن و شوهری مضنون به کودک دزدی تشکیل شد (زن و شوهر مضنون فرار کردند). اما واتس اپ در هند تاثیر فراوانی داشته است. واتس اپ اکنون به جزئی از فرهنگ کشور تبدیل شده است: بسیاری از مسن تر ها از آن استفاده می کنند و جوان ترها را با ارسال سریع پیام هایشان کلافه می کنند – که گاهی به بروز نتایج تاسف بار منتهی می شود. سال گذشته، پس از انتشار شایعاتی درباره آدم رباها در ایالت شرقی جارکند 7 مرد توسط روستائیان خشمگین در دو حادثه مجزا کشته شدند.

تصاویر و ویدئوهای وحشتناک این کشتار به طرز فاجعه باری پخش شدند. با وجود اینکه پیام های واتس اپ رمزگذاری شده اند اما چگونگی انتشار این اطلاعات وحشتناک نامشخص است. فیلیپو منچر، ناظر شبکه اجتماعی دانشگاه ایندیانا، که انتشار اخبار جعلی در توئیتر و برنامه های آنلاین دیگر را بررسی می کند، گفت: این چیزی نیست که ما انتخاب کرده بودیم به آن نگاه نکنیم، غیر ممکن است. انتشار اطلاعات وحشتناک و جعلی در واتس اپ تنها زمانی مشخص می شود که به بستر شبکه های اجتماعی دیگری منتقل شوند، همانطور که می بینیم در هند به عواقب فاجعه باری منجر شد.

با این وجود، برخی از روش ها را می توان تشخیص داد. اطلاعات وحشتناک، اغلب از طریق گفتگوهای گروهی که افراد داوطلبانه به آن ها می پیوندند که اعضایشان – خانواده، همکاران، دوستان، همسایه ها – مورد اعتمادند، منتشر می شوند. این موضوع باعث می شود شایعات بیشتر باورپذیر شوند. اطلاعات وحشتناک همیشه به صورت لینک وارد نمی شوند، بلکه اغلب ویدئوها و متن های ارسالی هستند که به عنوان پیام های خصوصی تلقی می شوند که این امر به آن ها مشروعیت می بخشد و از آن جایی که کاربران در گروه های مختلف، پیام های مشابهی دریافت می کنند، این تکرار مداوم باعث باورپذیری آن اخبار وحشتناک می شود.

مشخص است که مروجان این اخبار وحشتناک و جعلی از واتس اپ به عنوان ابزاری قدرتمند استفاده کرده اند. اسیندا پ.نام خبرنگار در کتابش به نام «رویا پردازان» درباره مشاهده «گروه جنگی در شبکه اجتماعی» مربوط به یک حزب سیاسی در سال 2014 توضیح می دهد. اعضای این حزب، روزها تا حد امکان به جمع آوری توهین های فراوان علیه یکی از پیام های واتس اپ مشغول بودند، سپس آن ها را برای اعضای حزب مورد نظر ارسال می کردند تا بین اعضای آن گروه اینترنتی پخش شود. تاکتیک های مشابهی را می توان به صورت روزافزون در مکان های دیگر مشاهده کرد. در کنفرانس ماه گذشته کنگره ملی افریقا در افریقای جنوبی که در آن رهبر جدید حزب از میان نمایندگان انتخاب شده مشخص می شود، با سیلی از پیام های ارسالی توسط هر دو حزب، حاوی پیروزی یک نفر و توطئه دیگری مواجه شدند.

دولت ها و حتی خود واتس اپ از وجود این مساله آگاهند. مقامات هندوستان اکنون برای متوقف کردن رواج شایعاتی نظیر کمبود نمک، واتس را مسدود کردند. قانون گذاران کنیا، مالزی و افریقای جنوبی، ایده انتخاب ناظری برای گروه ها که مسئول توقف انتشار اطلاعات وحشتناک در گروه ها باشد را ارائه دادند.

واتس اپ در حال کار بر روی تغییر دادن ظاهر پیام های ارسالی است به این امید که به کاربران کمک کند بین پیام هایی که از دوستانشان و افراد ناشناخته دریافت می کنند، تمایز قائل شوند. اما در نهایت، برعهده کاربران است که بیشتر مسئولیت پذیر باشند و هر پیامی را که دریافت می کنند، دوباره ارسال نکنند.

تهیه شده توسط تیم R&D تدسا

منبع: اکونومیست