کاربردها و فواید آنتی کولینرژیک ها
آنتی کولینرژیک ها داروهایی هستند که کاربرد آن‌ها برای بهبود وضعیت تنفسی و حل سایر مشکلات دستگاه تنفسی دارای تاریخی طولانی است؛ قدمت استفاده از این داروها به پزشکان متعلق به مصر و یونان باستان باز می‌گردد. امروزه، کاربرد این داروها، به اشکال مختلف، به صورت طبیعی و مصنوعی جهت سلامت روان، مثانه، و معده و روده‌ها گسترش یافته است.
توجه: سایت تدسا با ارائه‌ی این مقاله قصد توصیه‌ی مصرف این دارو را به مخاطبان ندارد. بنا بر خواسته‌ی برخی مخاطبان و آن‌هایی که پیش‌تر، از این دارو استفاده کرده‌اند، به سادگی قصد داریم اطلاعاتی را درباره‌ی آنتی‌کولینرژیک‌ها، طبق آن‌چه در مقاله‌های علمی عنوان شده‌اند، برای‌تان بیان کنیم. لطفا پیش از مصرف هر گونه دارو، با یک پزشک مشورت کنید.
آنتی کولینرژیک چه هستند؟
آنتی کولینرژیک به داروها یا ترکیباتی اطلاق می‌شود که فعالیت پیام‌رسان عصبی استیل کولین را مسدود می‌کنند. این داروها یا ترکیبات به ساختارهای مشابه‌ی استیل کولین (که با نام گیرنده شناخته می‌شوند) در سرتاسر بدن می‌چسبند، و دستیابی به تاثیرات معمول را برای این پیام‌رسان عصبی غیر ممکن می‌کنند.
برخی از آنتی کولینرژیک ها نظیر هیوسیامین، از گیاهان و سایر منابع طبیعی مشتق می‌شوند. گفته می‌شود، میوه و برگ‌های گیاه شابیزَک (Atropa belladonna) دارای اثرات آنتی کولینرژیک هستند.
سایر عوامل مصنوعی آنتی کولینرژیک عبارت هستند از ایپراتروپیوم بروماید (آتروونت)، دوکسپین، تادالافیل، و دیفن هیدرامین. این آنتی کولینرژیک ها می‌توانند به درمان اختلالات تنفسی (بیماری آسم و برونشیت)، افسردگی، بی‌خوابی، سندرم روده‌ی تحریک پذیر، و بیماری حرکتی کمک کنند. حتی برخی از این داروها می‌توانند به تسکین علائم بیماری پارکینسون و بیش فعالی مثانه نیز کمک کنند.
مصرف آنتی کولینرژیک‌ها، به ویژه در صورت زیاده‌روی در مصرف، برخی خطرات را نیز به همراه دارند. این خطرات دارای طیفی شامل افزایش سرعت ضربان قلب و فشار خون، تاری دید، اختلال گوارشی، روان آشفتگی (دلیریوم)، زوال عقل (دمانس)، و حتی کما هستند. هم‌چنین، این داروها می‌توانند باعث قرمزی، افزایش حرارت، و خشکی نیز بشوند.
ساز و کار عمل
استیل کولین می‌تواند دو گیرنده‌ی متفاوت را در بدن فعال کند: نیکوتینیک و موسکارینیک. گیرنده‌های نیکوتینیک به این دلیل چنین نامی دارند که نیکوتین باعث فعال‌سازی‌شان می‌شود، در حالی‌که سم موجود در قارچ‌ها – به نام اسید موسکارینیک – فعال کننده‌ی گیرنده‌های موسکارینیک است. آنتی کولینرژیک‌ها دارای کارکردی کاملا مخالف هستند و هر دوی آن‌ها گیرنده‌ها را مسدود می‌کنند.
استیل کولین دارای کارکردهای گوناگون و مهمی در بدن است. استیل کولین به عنوان آخرین پیام‌رسان برای دستگاه عصبی پاراسمپاتیک عمل می‌کند که با واکنش‌های جنگ یا گریز مقابله می‌کند. استیل کولین با استفاده از مسیر موسکارینیک از بدن در حالات استراحت، گوارش، و بازسازی محافظت می‌کند. ولی این پیام‌رسان می‌تواند دچار بیش‌فعالی شود و در برخی بیماری‌ها نظیر بیماری آسم باعث وخامت التهاب شود.
هم‌چنین، از استیل کولین برای فعال سازی ماهیچه‌ها از طریق مسیر نیکوتینیک نیز استفاده می‌شود؛ از این رو، داروهایی که سبب انسداد این مسیر می‌شوند، می‌توانند باعث ایجاد فلجی شوند و گاهی اوقات در حین بیهوشی از این داروها استفاده می‌شود.
داروهایی که استیل کولین را در مسیر موسکارینیک مسدود می‌کنند، جهت آرام‌سازی مجاری هوا در بیماران مبتلا به بیماری آسم و سایر اختلالات تنفسی استفاده می‌شوند.
برخی داروهای آنتی کولینرژیک، نظیر داروهای مربوط به بیش فعالی مثانه، مسیرهای گوناگون موسکارینیک را مسدود می‌کنند (گیرنده‌های موسکارینیک M1-M5، به خصوص M2 و M3). با وجود این، این اثر می‌تواند در بخش‌های دیگر بدن عوارض جانبی به همراه داشته باشد؛ از جمله خشکی دهان یا سر درد.
سایر آنتی کولینرژیک‌ها تنها برخی مسیرها نظیر پیرنزپین و بی‌پریدن (گیرنده‌ی M1) را مسدود می‌کنند. این داروها طی مطالعاتی بر روی موش‌های آزمایشگاهی برای درمان اختلالات حرکتی (دیستونی) در موش‌ها مورد آزمایش قرار گرفتند.
مطالب مرتبط: عوارض مصرف آنتی کولینرژیک ها
انواع آنتی کولینرژیک ها
۱. آنتی کولینرژیک ها نیکوتینیک
گیرنده‌های نیکوتینیک عمدتا در بخش‌هایی قرار دارند که اعصاب به ماهیچه‌های اسکلتی متصل می‌شوند. کورار، نوعی آنتی کولینرژیک نیکوتینیک طبیعی، قرن‌ها برای شکار کاربرد داشته است. دانشمندان در خصوص اثرات این ماده به پژوهش پرداختند، و نخستین بار از آن برای توقف انقباضات ماهیچه‌ای در حین عمل جراحی استفاده کردند. کورار امکان ایجاد جایگزین‌های مصنوعی با فعالیت مشابه را فراهم می‌کند.
پانکورونیوم و مکامیلامین از جمله نمونه‌های مسدود کننده‌ی گیرنده‌ی نیکوتینیک هستند.
پانکورونیوم داروی آرام کننده‌ی ماهیچه‌ای است که برای بیهوشی از آن استفاده می‌شود. مکامیلامین اثرات الکل را خنثی می‌کند و به مبارزه علیه اعتیاد به الکل و سیگار کمک می‌کند. این ماده حتی دارای اثرات ضد افسردگی نیز هست.
در گذشته، مکامیلامین به طور گسترده برای کاهش فشار خون به کار برده می‌شد. با وجود این، امروزه به دلیل میزان بالای عوارض جانبی مصرف این دارو – با دوز مورد نیاز – استفاده از آن برای کاهش فشار خون به ندرت اتفاق می‌افتد.
۲. آنتی کولینرژیک موسکارینیک
گیرنده‌های موسکارینیک عمدتا در امتداد مغز و نخاع، و هم‌چنین در ماهیچه‌هایی قرار دارند که توسط دستگاه پاراسمپاتیک کنترل می‌شوند؛ از جمله مثانه، قلب، ریه، و ماهیچه‌های مجاری تنفسی.
ایپراتروپیوم، هیوسین یا اسکوپولامین، و گلیکوپیرولات از جمله نمونه‌های مسدود کننده‌ی گیرنده‌ی موسکارینیک هستند.
آنتی کولینرژیک‌های موسکارینیک به درمان برونشیت، بیماری آسم، بیماری حرکتی، و اضطراب کمک می‌کنند. به علاوه، این داروها به عنوان داروی ضد افسردگی و پیشگیری کننده از اثرات سمی عوامل عصبی (بمب‌های شیمیایی) نیز عمل می‌کنند.
کاربردهای داروهای آنتی کولینرژیک
۱. آنتی کولینرژیک ها به بهبودی بیماری‌ها و وضعیت‌های تنفسی کمک می‌کنند
بیماری مزمن انسدادی ریه
طی یک آزمایش تصادفی کنترل شده، مصرف داروی استنشاقی تیوتروپیوم توانست میزان و سرعت بازدم را در ۴۷۰ بیمار مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) بهبود ببخشد. این دارو، هم‌چنین، علائم خس‌خس سینه و تنگی نفس را نیز کاهش داد.
طی یک آزمایش تصادفی کنترل شده‌ی دیگر، مصرف ترکیبات مختلف آنتی کولینرژیک از قبیل ایپراتروپیوم، فلوتروپیوم، و اکسیتروپیوم برومید توانست مجاری تنفسی ۲۰ مرد سالخورده‌ی مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه را آرام کند. شرکت کنندگان در اثر مصرف تمام این داروها توانستند آسان‌تر تنفس کنند؛ ولی در این میان، اکسیتروپیوم برومید از همه موثرتر بود.
آنتی کولینرژیک‌های موسکارینیک در مقایسه با داروهای استروئیدی، کاربرد بیش‌تری برای درمان بیماری مزمن انسدادی ریه دارند، زیرا تاثیر آن‌ها در باز کردن مجاری تنفسی طولانی‌تر است و جهت بهبود علائم این بیماری تنها به یک بار استفاده در روز نیاز است.
بیماری آسم
بر اساس نتایج بررسی ۱۵ آزمایش بالینی بر روی ۷۱۲۲ بیمار، مصرف استنشاقی آنتی کولینرژیک های موسکارینیک – با تاثیر بلند مدت‌شان – به همراه کورتیکواستروئیدها (کورتون) به درمان بیماری آسم کمک کرد. استفاده از این داروها به عنوان روش درمانی مکمل توانست خطر حملات بیماری آسم را کاهش دهد.
برونشیت
درست مانند فرایند درمانی بیماری آسم، مصرف استنشاقی آنتی کولینرژیک می‌تواند به آسان‌تر شدن تنفس در بیماران مبتلا به برونشیت کمک کند و ظرفیت تنفسی‌شان را دو برابر کند. در سال‌های اخیر، آنتی کولینرژیک‌هایی از قبیل ایپراتروپیوم بروماید (آتروونت) جهت کمک به کنترل علائم روزانه‌ی برونشیت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۲. آنتی کولینرژیک ها به عنوان داروی ضد افسردگی استفاده می‌شوند
داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) یکی از انواع داروهایی هستند که برای درمان افسردگی به کار می‌روند. این داروها برخی فعالیت‌های آنتی کولینرژیکی را از خود نشان می‌دهند. طی بررسی نتایج ۵ مطالعه، بدن ۵۶ الی ۶۰ درصد از بیماران به مصرف داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای واکنش مثبت نشان داد و درجه‌ی افسردگی آن‌ها و هم‌چنین عوارض جانبی این بیماری در آن‌ها کاهش یافت.
طی نتایج یک مطالعه، مصرف دوز مشخصی (به میزان ۴ میکرو گرم به ازای هر کیلوگرم) از داروی هیوسین یا اسکوپولامین توانست علائم افسردگی را در ۵۲ شرکت کننده (۳۱ مرد و ۲۱ زن) مبتلا به افسردگی یا اختلال دو قطبی با سرعت زیاد کاهش دهد. در یک آزمایش تصادفی کنترل شده، مصرف اسکوپولامین تاثیر بلند مدتی به همراه داشت (بیش از ۲ هفته بعد از مصرف)، و زنان نسبت به مردان بهبودی موثرتری حاصل کردند.
طی دو آزمایش بالینی دو مرحله‌ای، مصرف آنتی کولینرژیک نیکوتینیک مکامیلامین به همراه داروهای ضد افسردگی بازدارنده‌ی باز جذب سروتونین توانست علائم افسردگی مقاوم به درمان را بهبود ببخشد.
در یک مورد دیگر نیز، مصرف آنتی کولینرژیک بنزاتروپین (با دوز اندک) کارکرد حرکتی و خلقی بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون را بهبود داد.
۳. آنتی کولینرژیک‌ها در طول بیهوشی به کار برده می‌شوند
پانکورونیوم داروی آرام کننده‌ی ماهیچه است در طول بیهوشی از آن استفاده می‌شود. طی یک مطالعه، تزریق پانکورونیوم در مقایسه با سایر آرام کننده‌های ماهیچه نظیر وکورونیوم و پیپکورنیوم، هیچ گونه تغییر عمده‌ای در سرعت ضربان قلب یا فشار خون ۹۰ بیمار ایجاد نکرد. این ویژگی برای جراحی‌های قلب بسیار کارآمد خواهد بود.
داروهای آنتی کولینرژیک نظیر گلیکوپیرولات داروهای مهمی هستند که می‌توان پیش از عمل جراحی از آن‌ها استفاده کرد. این دارو در مقایسه با سایر آنتی کولینرژیک‌ها نظیر آتروپین بسیار قدرتمندتر است و احتمال بروز ناراحتی‌ها و نامنظمی ضربان قلب در اثر مصرف آن بسیار کم‌تر است.
۴. مصرف آنتی کولینرژیک ها می‌تواند به درمان سندرم روده‌ی تحریک پذیر کمک کند
طی ۳ آزمایش بالینی کنترل شده بر روی ۴۲۶ بیمار، مصرف آنتی کولینرژیک هیوسین توانست در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) علائم سندرم روده‌ی تحریک پذیر را کاهش دهد. وضعیت بیماران در اثر مصرف این دارو بهبود یافت یا درد شکمی آن‌ها به طور کامل از بین رفت.
هیوسین ان بوتیل بروماید می‌تواند از طریق آرام کردن ماهیچه‌های معده و روده به کاهش درد گرفتگی این اندام‌ها کمک کند. طبق نتایج ۱۰ مطالعه‌ی بالینی، مصرف این دارو برای کاهش درد شکمی بسیار موثر است.
۵. آنتی کولینرژیک ها به ترک سیگار کمک می‌کنند
طی یک آزمایش، ترکیب مصرف مکامیلامین و چسب‌های نیکوتین در مقایسه با مصرف چسب‌های ترک سیگار تاثیر بهتری به همراه داشتند. در این آزمایش که بر روی ۴۸ شرکت کننده انجام شد، حدود ۴۰ درصد از شرکت کنندگانی که از ترکیب مکامیلامین و چسب‌های نیکوتین استفاده کرده بودند، سیگار را ترک کردند؛ در حالی که فقط حدود ۴ درصد از آن‌هایی که تنها از چسب‌های ترک سیگار استفاده کرده بودند، نتیجه‌ی مطلوب گرفتند. در یک مطالعه‌ی دیگر بر روی ۸۰ بیمار، ۴۰ درصد از آن‌ها با استفاده از این روش به مدت یک سال سیگار را ترک کردند؛ در حالی که این آمار برای سایر روش‌ها فقط ۲۰ درصد بود.
درمان ترکیبی و هم‌چنین استفاده از مکامیلامین به تنهایی تاثیرات قوی سیگار را کاهش می‌دهند. ۲ هفته استفاده از این روش‌ها می‌تواند لذت سیگار کشیدن را در افراد سیگاری کاهش دهد.
۶. آنتی کولینرژیک ها برای درمان بیش فعالی مثانه و درد شکمی نیز کاربرد دارد
آنتی کولینرژیک‌ها غالبا جزء نخستین گزینه‌های دارویی برای درمان بیش فعالی مثانه به شمار می‌روند. طبق بررسی نتایج ۳۲ آزمایش بر روی ۶۸۰۰ شرکت کننده‌ی مبتلا بیش فعالی مثانه، آنتی کولینرژیک ها در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) توانسته بودند به اندازه‌ي قابل توجهی علائم این عارضه را در بیماران بهبود ببخشند.
طبق بررسی ۵۰ آزمایش بالینی دیگر بر روی ۲۷۰۰۰ بیمار، آنتی کولینرژیک‌ها توانسته بودند علائم بیش فعالی مثانه را تا حدودی بهبود ببخشند، ولی این اثربخشی به اندازه‌ای کافی نبود که بتوان آن را به عنوان یک اقدام درمانی مستقل و کامل قلمداد کرد.
طبق نتایج یک بررسی، آنتی کولینرژیک‌ها در ترکیب با سایر داروها (درمان با آنتاگونیست آلفا آندرژنیک) می‌توانند به عنوان روشی بی خطر و موثر برای درمان بیش فعالی مثانه و درد شکمی به کار بروند. این روش درمانی به آرام کردن ماهیچه‌های مثانه کمک می‌کند.
۷. آنتی کولینرژیک اثرات الکل را کاهش می‌دهد
طی یک مطالعه، آنتی کولینرژیک مکامیلامین در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) توانست سطوح الکل موجود در بازدم ۲۰ شرکت کننده‌ی سالم را کاهش دهد. استفاده از این دارو پیش از مصرف ۳ نوع نوشیدنی الکلی توانست اثرات الکل و حتی حس لذت از مصرف الکل را کاهش دهد.
۸. آنتی کولینرژیک برای درمان سرگیجه کاربرد دارد
آنتی کولینرژیک‌ها می‌توانند علائم سرگیجه را سرکوب کنند. این دارو قادر هستند احساس حرکت را در گیرنده‌های حرکتی و تعادلی گوش کاهش دهند. بر طرف کردن توهم چرخش و حرکت سر نخستین اقدام برای درمان سرگیجه به شمار می‌رود. با وجود این، مطالعات بالینی در خصوص داروهای ضد سرگیجه به دلیل دشواری‌های مربوط به پیروی از دستورالعمل‌های تجربی محدود هستند.
۹. از آنتی کولینرژیک‌ها برای درمان بی‌خوابی نیز استفاده می‌شود
طی یک مطالعه، مصرف دوکسپین، داروی ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) با اثرات آنتی کولینرژیکی، توانست الگوی خواب و کیفیت زندگی را در ۱۳۰ فرد سالخورده‌ی مبتلا به بی خوابی مزمن بهبود ببخشد. این دارو طول مدت خواب، کیفیت خواب، و دوام خواب را در این بیماران افزایش داد.
طی یک مطالعه‌ی کنترل شده، مصرف دوز ۵۰ میلی گرمی از داروی دیفن هیدرامین توانست به اندازه‌ی قابل توجهی زمان مورد نیاز را برای خواب رفتن در ۱۱۰ شرکت کننده‌ی مبتلا به بی خوابی – از سطح خفیف تا متوسط – کاهش دهد. این دارو، هم‌چنین، باعث ایجاد حس سرحالی ناشی از خواب کافی در بیماران شد.
۱۰. آنتی کولینرژیک‌ها می‌توانند عوارض جانبی داروهای ضد روان‌پریشی را کاهش دهند
طبق بررسی نتایج ۴ آزمایش کنترل شده‌ی تصادفی، دیفن هیدرامین توانست اختلالات حرکتی ناشی از مصرف داروهای ضد روان‌پریشی را در ۷۳۷ شرکت کننده کاهش دهد.
داروهای ضد روان‌پریشی می‌توانند باعث انقباض یا سفتی مکرر ماهیچه‌ها شوند. عوامل آنتی کولینرژیکی، از قبیل دیفن هیدرامین، جزء نخستین توصیه‌های دارویی برای چنین اختلالات حرکتی (به خصوص دیستونی یا بدقوامی ماهیچه‌ها) به شمار می‌روند.
۱۱. آنتی کولینرژیک‌ها به درمان بزرگی پروستات کمک می‌کنند
طی یک آزمایش بالینی یک سو کور، آنتی کولینرژیک تادالافیل توانست وضعیت ۲۸۱ مرد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات را بهبود ببخشد. هم‌چنین، مصرف این دارو باعث بهبود کارکرد نعوظ مردانی شد که از لحاظ جنسی فعال بودند و علائم مجاری ادراری اندکی داشتند.
۱۲. آنتی کولینرژیک‌ها ممکن است به پیشگیری از بیماری حرکتی کمک کنند
طبق بررسی نتایج ۱۴ مطالعه‌ی بالینی مختلف بر روی ۱۰۲۵ شرکت کننده، اسکوپولامین توانست در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) به شکل موثری از بروز بیماری حرکتی پیشگیری کند.
۱۳. آنتی کولینرژیک‌ها می‌توانند حالت تهوع را کاهش دهند
طی یک مطالعه‌ی کنترل شده‌ی تصادفی، دیمن هیدرینات، که با نام درامامین – از داروهای بدون نسخه – مشهور است، احساس حالت تهوع و استفراغ را در ۷۰ زن که در مراحل اولیه‌ی بارداری قرار داشتند، کاهش داد. این دارو از داروی ویتامین B6 که برای ۷۰ زن باردار دیگر تجویز شده بود، موثرتر عمل کرد.
۱۴. آنتی کولینرژیک به کنترل بیماری پارکینسون کمک می‌کند
طبق بررسی نتایج یک مطالعه، ۲۲۱ بیمار مبتلا به بیماری پارکینسون که در آزمایشی در خصوص اثربخشی آنتی کولینرژیک ها در مبارزه علیه علائم بیماری پارکینسون شرکت کرده بودند، به طور موثری بهبود یافتند. طبق نتایج این بررسی، مصرف آنتی کولینرژیک‌ها به همراه سایر داروها و اقدامات درمانی علیه بیماری پارکینسون، در بهبودی کارکرد حرکتی در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) بسیار موثرتر است.
۱۵. آنتی کولینرژیک ها از تعریق بیش از حد در هنگام اضطراب پیشگیری می‌کنند
طی یک آزمایش کنترل شده، گلیکوپیرولات تعریق بیش از حد را در ۳۶ بیمار کاهش داد. تعریق بیش از حد با اضطراب در ارتباط است، و گلیکوپیرولات می‌تواند اضطراب را نیز کاهش دهد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود ببخشد.
۱۶. آنتی کولینرژیک‌ها به عنوان پادزهر برای مواد شیمیایی عامل اعصاب عمل می‌کنند
طی یک مطالعه بر روی موش‌های آزمایشگاهی، سه داروی آنتی کولینرژیک (بناکتیزین، بی‌پریدن، و اسکوپولامین) از موش‌ها در برابر اثرات سمی عامل اعصاب تابون محافظت کردند. ۲۴ ساعت و هم‌چنین ۷ روز پس از تزریق، این داروها به طور قابل توجهی بهتر از آتروپین (یکی دیگر از داروهای آنتی کولینرژیک) توانستند سرعت مسمومیت را در بدن کاهش دهند.
آنتی کولینرژیک‌هایی نظیر آتروپین و هماتروپین باعث بهبودی قوه‌ی بینایی و کاهش اثرات سمی عوامل اعصاب سارین و وی‌ایکس (VX) در چشم‌های موش‌های آزمایشگاهی شدند. این عوامل اعصاب در جنگ‌ها کاربرد دارند و می‌توانند باعث انقباض شدید مردمک چشم و ایجاد اختلال در کارکرد بینایی شوند. سربازان می‌توانند با استفاده از آنتی کولینرژیک ها اثرات مخرب ناشی از قرار گرفتن در معرض چنین بمب‌های شیمیایی را خنثی کنند.
قطره‌های چشمی آنتی کولینرژیک تروپیکامید به شکل موثری توانستند اثرات سمی گاز سارین را در موش‌های آزمایشگاهی خنثی کنند. طبق آن‌چه در آزمایش‌ها مشاهده شد، پس از استفاده از این قطره، اختلال بینایی ظرف ۴ ساعت به طور کامل بر طرف شد؛ مردمک‌های چشم موش‌ها باز شدند و بینایی‌شان به حالت قبل بازگشت.
مقایسه سوکسینات دوکسیلامین و دیفن هیدرامین
۱. دیفن هیدرامین
دیفن هیدرامین آنتی هیستامین قدیمی‌تری است که اثرات آنتی کولینرژیکی نیز به همراه دارد. دیفن هیدرامین ترکیب تشکیل دهنده‌ی اصلی داروی بنادریل – داروی تسکین دهنده‌ی آلرژی (حساسیت) – است که بدون نیاز به نسخه می‌توان آن را تهیه کرد.
دیفن هیدرامین به سرعت واکنش‌های حساسیت حاد غذایی را تسکین می‌دهد. طی یک مطالعه، مصرف دوز یک میلی‌گرم بر کیلوگرم دیفن هیدرامین توانست با سرعتی برابر با آنتی هیستامین جدیدتری به نام سیتریزین (۰.۲۵ میلی‌گرم بر کیلوگرم) علائم واکنش حساسیتی را در ۷۰ بیمار تسکین دهد. با وجود این، سیتریزین باعث ایجاد عوارض جانبی از قبیل خواب‌آلودگی، کرختی، و اختلال حرکتی نمی‌شود.
در یک آزمایش تصادفی کنترل شده‌ی دو سو کور، مصرف ۵۰ میلی گرم دیفن هیدرامین توانست در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) تعداد بیدار شدن‌های شبانه را در افراد سالخورده‌ی مبتلا به بی خوابی کاهش دهد. با وجود این، طبق بررسی نتایج این مطالعه، این دارو تاثیری بر زمان به خواب رفتن و هم‌چنین کیفیت خوابیدن نداشت.
۲. سوکسینات دوکسیلامین
سوکسینات دوکسیلامین نوعی آنتی هیستامین است که برای تهیه‌ی آن نیازی به نسخه وجود ندارد، و در ساخت بسیاری از داروهای خواب‌آور نظیر ناکتیل، نیتول، رست‌اید، و هم‌چنین در داروهای ضد احتقان نیز کاربرد دارد.
سوکسینات دوکسیلامین برای درمان سرماخوردگی معمولی نیز استفاده می‌شود. طی یک آزمایش تصادفی کنترل شده‌ی دو سو کور بر روی ۶۸۸ بیمار، مصرف روزانه ۴ مرتبه دوز ۷.۵ میلی گرمی از این دارو توانست به شکل موفقیت آمیزی علائم سرماخوردگی نظیر عطسه و آب‌ریزش بینی را کاهش دهد. میزان بروز عوارض جانبی نظیر ایجاد کرختی با این دارو نسبت به آنتی هیستامین‌های پیش از آن – طبق نتایج مطالعاتی در خصوص تاثیر این داروها بر علائم سرماخوردگی – کم‌تر بود.
مصرف داروی بدون نسخه‌ی دیکلجیس (سوکسینات دوکسیلامین) به همراه ویتامین B6 توانست علائم حالت تهوع و استفراغ را در ۱۳۱ شرکت کننده‌ی باردار بهبود ببخشد. طی یک آزمایش کنترل شده‌ی تصادفی، اثرات این دارو در سومین روز مصرف بسیار قابل توجه بودند.
مصرف سوکسینات دوکسیلامین به تنهایی (۲۵ میلی گرم) یا به همراه استامینوفن توانست در مقایسه با پلاسیبو (دارونما) به بهبود خواب، کیفیت احساس بعد از استراحت، و کاهش درد در ۲۹۳۱ بیمار – بعد از انجام عمل جراحی – کمک کند. با وجود این، بهترین تاثیر این ترکیب دارویی بر روی کیفیت خواب بیماران بود.
عوارض جانبی دیفن هیدرامین و دوکسیلامین
طبق بررسی نتایج مطالعاتی، مصرف داروهای بدون نسخه‌ی حاوی دیفن هیدرامین و دوکسیلامین می‌تواند برای افراد سالخورده مضر باشد. این داروها ممکن است باعث بروز اختلالات حافظه و پردازش اطلاعات، و هم‌چنین ایجاد سرگیجه و اختلال بینایی شوند.
طی یک آزمایش تصادفی کنترل شده‌ی دو سو کور، مصرف دیفن هیدرامین توسط ۱۶ شرکت کننده‌ی مرد به خواب آلودگی، کاهش هوشیاری، و اثرات کرختی‌آور منجر شد.