گیمیفیکشن و کاربرد آن در آموزش دیجیتال چیست؟

Gamification، استفاده از نحوه بازی سازی و مکانیزم آن است در زمینه هایی که به بازی ربطی  ندارند که باعث بهبود شرایط کاری و افزایش مشارکت، تعامل و رقابت می شود و استفاده از قوانین بازی به ما کمک می کند تا به اهداف واقع بینانه کسب و کار برسیم. این شیوه های بازی سازی میتواند شامل امتیاز، مدال ها، سکه و.. باشد و از آن در صنایع مختلف مانند بانک ها، کسب و کار ها و آموزش استفاده می شود. از طریق گیمیفیکیشن، وظایف کسل کننده٬ جذاب می شود و وظایف دشوار به وظایف مورد علاقه و ساده تبدیل می شوند. گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی به فراگیران انگیزه میدهد تا یاد بگیرند و دوره خود را تکمیل کنند.

گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی

چرا آموزش الکترونیکی نیاز به تکنیک های gamification دارد؟ بازی ها در هر ژانر و نوعی که باشند، باعث افزایش انگیزه می شوند و انگیزه در آموزش عنصر مهمی است که در هیچ صنعت دیگری این عامل، تا این حد مهم نیست. گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی باعث می شود که یادگیری جذاب و لذت بخش باشد، به طوریکه دانشجویان مایل به بازگشت به دوره آموزشی خود میشوند.

 مطالعات صورت گرفته مشخص میکند که فقدان انگیزه عامل اصلی ترک تحصیل فراگیران است. حدود ۱.۲ میلیون دانش آموز هر ساله موفق به فارغ التحصیلی نمی شوند. مطالعات انجام گرفته در سطح دانشگاه نشان داده که تنها ۵۶٪ از دانشجویان، دوره ی کارشناسی را به جای ۴ سال در ۶ سال تمام می کنند و مشخص شده که علت آن در نقایص سیستماتیک در روش آموزش سنتی می باشد.

این یک اصل ثابت شده است که استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی منجر به حفظ و تقویت انگیزه فراگیران می شود. به عنوان مثال٬ طراح وبسایت DevHub ٬افزایش قابل توجهی را در استفاده کاربران از سایت مشاهده کرده که از ۱۰ درصد به ۸۰ درصد رسیده است بنابراین استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی میتواند بسیار مفید و تاثیرگذار باشد و مدرسین این روش را تست کرده و نتایج مثبتی را دریافت کرده اند.

چه چالش هایی را گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی میتواند حل کند؟

بی شک٬ آموزش از راه دور بسیار راحت و مفید است هرچند که چالش هایی را برای غلبه دارد. افراد به راحتی دوره آموزشی را شروع می کنند٬ اما اغلب آنها دوره آموزشی را در نیمه راه ترک می کنند.  گیمیفیکیشن و تولید محتوای الکترونیکی سرگرم کننده میتواند این وضعیت را تغییر دهد. چالش هایی که آموزش الکترونیکی با آن روبرو می شود شامل موارد زیر است:

لذت

مطالعه تئوری ها یا یادگیری بی پایان اطلاعات یک روند بسیار دشوار و دردناک برای بسیاری از فراگیران است، هیچ شادی و احساسات مثبتی را به ارمغان نمی آورد و احتمال در خاطر ماندن محتوای آموزش داده شده٬ نزدیک به صفر است. فراگیر از انجام تکالیف خسته کننده و مطالعه خسته میشود و به سرعت دوره آموزشی را ترک میکند. ایده اصلی گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی این است که شما از حل مسائل بازی گونه و به دست آوردن تجربه خوشحال می شوید. به نظر میرسد که بازی یکی از مهم ترین نیاز های روانی یک فرد را برآورده میکند: حس اعتماد به دانش و تجربه خود، به آنها این احساس را می دهد که آنها بهتر از دیگران کار را انجام داده اند.

انگیزه

به احتمال زیاد٬ فراگیر آزمون ها و تکالیف نوشته شده ای که  بازخورد ارائه نشده را نادیده می گیرد و به تدریج انگیزه را برای ادامه یادگیری را از دست می دهد.در نتیجه٬ این شیوه از آموزش را نمی توان موفقیت آمیز دانست. گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی موجب علاقه مند کردن دانشجویان به دیدن پیشرفتشان در یادگیری می شود به این شکل پس از بازی های آموزشی احساس رضایت و خوشحالی دارند و می خواهند نتیجه را مشاهده کنند. بازخورد و فیدبکی که فراگیران می گیرند بسیار مهم است زیرا به فراگیران کمک می کند تا بدانند چگونه می توانند موفق شوند و راه موفق شدن را به آنها نشان می دهد.

 تاثیر منفی

هنگام استفاده از روش های یادگیری استاندارد، ترس و استرس برای رد نشدن، انگیزه دانش آموز را از بین می برد. در نتیجه٬ یادگیرنده تمایلی به یادگیری ندارد و محتوای آموزشی به درستی آموخته نمی شوند. گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی این امکان را می دهد تا استراتژی های مناسبی را برای جلوگیری از اشتباهات و اصلاح آنان اتخاذ کنید. علاوه بر آن، باختن در بازی های آموزشی هیچ تاثیر منفی را بر فراگیران نمی گذارد و چنین یادگیری از اشتباهات بسیار موثر است.

در حال در حاضر بخشی از آموزش از گیمیفیکیشن استفاده شده است. حال می خواهیم روش هایی را برای استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی را پیشنهاد دهیم که شاید بسیاری از معلمان از آن نیز استفاده کرده باشند.

استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی در نمره دهی

در سیستم آموزش مجازی lms، هر فردی که تمرینی را به درستی انجام دهد یک امتیاز مثبت می گیرد و اگر چند اشتباه در حل تمارین داشته باشد، امتیاز منفی می گیرد. در پایان دوره آموزشی فراگیران به سطح آموزشی بالاتر انتقال پیدا می کنند و عکس نفرات برتر در سامانه آموزش مجازی نمایش داده می شود. استاد دانشگاه ایدیانا، لی شلدون٬ در دوره آموزشی خود از گیمیفیکیشن استفاده کرد بدین شکل که به دانشجویان دیگر نمره نمیداد و سیستم امیتاز دهی را پیاده سازی کرد. نمرات دانشجویان بر اساس تعداد امتیازاتی که تا انتهای دوره کسب کرده اند محاسبه میشود.

 

 

پروفسور شلدون با توجه به نسل امروز و علایقشان، آموزش را به نحوی انجام می دهد که فراگیران با عناصر دوره آشنایی داشته باشند و آنها را به راحتی درک کنند و بدین شکل فراگیران مهارت بیشتری را می توانند کسب کنند. بنابراین هر آزمونی، برای آنها پاداش است زیرا امتیاز بدست می آورند و دیگر دلهره آور نیست. استفاده از امتیاز ها به مدرسین این امکان را می دهد که در هر دوره آموزشی، مهارت و تجربه کسب کنند و صرفا دروس را به صورت تئوری نیاموزند.

ادغام بازی های آموزشی در برنامه درسی

استفاده از بازی ها به دانشجویان این امکان را میدهد که شکست بخورند و پیروز شوند. فراگیران بازی ها را مانند یک ماموریت در نظر می گیرند و آنها می توانند تصمیماتی را که می گیرند را کنترل کنند. بازخورد های لحظه ای و یا پاداش های کوچک در بازی ها، انگیزه هایی هستند که به فراگیران داده می شود.

اضافه کردن رقابت

یکی دیگر از روش های استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی، استفاده از آزمون الکترونیکی و مسابقه بین فراگیران است. استادان دریافته اند که این مسابقات به فراگیران برای یادگیری مطالب، انگیزه می دهد. سلین پیتیچ، معاون آموزش و پرورش در دانشکده اقتصاد دانشگاه ولیفرد لوریر، از مسابقات برای انگیزه بخشی به فراگیران استفاده می کند همچنین این مسابقات، موجب رقابت در بین فراگیران می شود.

پاداش دادن به فراگیران با مدال ها

برای هر تکلیف تکمیل شده٬ به فراگیران ٬مدال پاداش دهید. زمانیکه فراگیران فیلم های آموزشی را از طریق سیستم وب کنفرانس تماشا کردند و مسائل را حل کردند٬ نرم افزار e-learning به آنها برای تشویق امیتاز و مدال میدهد.البته ارزش گذاری به این مدال ها مهم است که باعث تشویق و تقویت انگیزه کاربران می شود.

ایده های دیگر

با ایجاد یک سیستم پاداش دهی ٬دانش آموزان به عنوان یک تیم می توانند به مزایای گیمیفیکیشن دست یابند و به همکاری با سایر اعضای دانش آموزان تشویق شوند. به عنوان مثال٬ هدف را قبول شدن ۸۰٪ از فراگیران قرار دهید و زمانیکه یکی از افراد تیم به موفقیت رسیدند به عنوان یک پاداش، به تمام اعضای تیم امتیاز دهید. در این روش فراگیران به جای رقابت، در کنار هم کار می کنند و فراگیران با پیشرفتشان به سایر اعضای تیم کمک می کنند.

از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی در تکالیف فراگیران نیز استفاده کنید. پیوند دادن تکالیف به اهداف واقعی دانش آموز، احساس بی معنی بودن و بدون کاربرد بودن تمرینات را از بین می برد. همچنین استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی شیوه های بازی٬ حس کنجکاوی را در فراگیران تقویت می کند تا آنها پس از پایان دوره آموزشی، یادگیری را ادامه دهند زیرا مدرسین نمی توانند کل مباحث را در همان چند ساعت تدریس کنند و خود فراگیران ادامه مباحث را می توانند فرا بگیرند.

اشتباهات گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی

فکر نکنید که گیمیفیکیشن برای هر زمینه ای استفاده میشود و راه حل کلی است. مطمئنا٬ به دستیابی به اهداف کمک می کند، اما استفاده نامناسب از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی مسیر مستقیمی برای فراگیران به سوی ناامیدی است. حال می خواهیم رایج ترین اشتباهات را در استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش الکترونیکی را مرور کنیم:

جایزه برای هیچ کاری

همانطور که گفته شد، جوایز مجازی یک روش ساده و عملاً رایگان برای دادن انگیزه غیر مستقیم به دانش آموزان است. جایزه های مختلف در قالب مدالها یا امتیازها هیجان را به فرایند یادگیری اضافه میکند. در عین حال، این روش انگیزشی توانایی بسیار زیادی را در درک نکردن موضوع درسی دارد. ایده آل این است که مدالها تنها برای قبول شدن داده شود یعنی برای یک دستاورد برای تمام فراگیران جایزه داده نشود.

استراتژی کوتاه

حتی جذاب ترین بازی دیر یا زود خسته کننده می شود. با پیاده سازی مناسب، گیمیفیکیشن به ویژگی مشترک و صحیح یادگیری تبدیل می شود.

تمرکز بر روی رقابت

رقابت٬ یکی از عناصر اصلی در استراتژی های گیمیفیکیشن است و نقش بزرگی را در گیمیفیکیشن دارد. اما مهم است که جنبه های دیگر از قبیل تلاش های مثبت، همکاری و کار گروهی را از دست ندهید. هدف گیمیفیکیشن تنها نباید در رقابت باشد بلکه به مشارکت دانش آموزان نیز باید توجه کنند در غیر این صورت مخاطبین خود را از دست می دهید.